Các chính phủ EU đàm phán với 4 công ty vệ tinh châu Âu để thay thế Starlink tại Ukraine
Các chính phủ châu Âu đang thảo luận với bốn công ty vệ tinh châu Âu về việc cung cấp dịch vụ dự phòng cho Starlink tại Ukraine, trong bối cảnh khu vực này tìm cách tăng cường chủ quyền công nghệ giữa những căng thẳng leo thang với Mỹ.
Starlink đã trở thành hệ thống liên lạc thiết yếu cho quân đội Ukraine kể từ khi Nga tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022. Công nghệ này giúp các lực lượng vũ trang phối hợp các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái, xác định mục tiêu và truyền dữ liệu chiến trường theo thời gian thực đến binh sĩ trên thực địa.
Tuy nhiên, ngày càng có nhiều lo ngại về sự phụ thuộc vào Starlink trong giới lãnh đạo châu Âu, đặc biệt sau khi Reuters đưa tin rằng Mỹ đã đe dọa cắt dịch vụ Starlink tại Ukraine nếu nước này không đáp ứng yêu cầu chia sẻ tài nguyên khoáng sản. Elon Musk, CEO của công ty mẹ SpaceX, đã phủ nhận thông tin này. Dù vậy, tình hình đã làm dấy lên nghi ngờ về tính bảo mật khi Ukraine – và rộng hơn là châu Âu – phải dựa vào một mạng lưới tư nhân do một cá nhân có mối quan hệ trực tiếp với chính quyền Trump kiểm soát.
Để đối phó với vấn đề này, châu Âu đang đẩy nhanh các cuộc thảo luận về các giải pháp thay thế Starlink. Đứng đầu danh sách là Eutelsat, nhà cung cấp vệ tinh Pháp – Anh. CEO của Eutelsat, Eva Berneke, đã xác nhận với Bloomberg vào tuần trước rằng công ty đang đàm phán với EU để mở rộng dịch vụ internet tại Ukraine. Bà Berneke cũng tiết lộ rằng Eutelsat đang có "các cuộc thảo luận rất tích cực" với chính phủ Ý, nơi đang tranh luận gay gắt về việc có nên sử dụng Starlink cho hệ thống liên lạc mã hóa của chính phủ hay không.
Ba công ty khác cũng tham gia vào cuộc đàm phán là Inmarsat (Anh), SES (Luxembourg) và Hisdesat (Tây Ban Nha). Đại diện từ cả ba công ty đã xác nhận với Financial Times rằng họ đang thảo luận với các chính phủ và tổ chức EU về cách cung cấp kết nối dự phòng cho Ukraine. Miguel Ángel García Primo, CEO của Hisdesat, công ty chuyên cung cấp hệ thống liên lạc vệ tinh an toàn cho chính phủ, cho biết công ty đã nhận được liên hệ từ nhiều quan chức châu Âu về vấn đề này.
Việc thay thế Starlink sẽ không hề dễ dàng. Hiện tại, Starlink là nhà cung cấp hệ thống liên lạc vệ tinh lớn nhất, với hơn 7.000 vệ tinh hoạt động trên quỹ đạo thấp và khoảng 40.000 trạm đầu cuối được triển khai tại Ukraine.
Tuy nhiên, Eva Berneke, CEO của Eutelsat, vẫn tỏ ra lạc quan về năng lực của công ty mình. Bà khẳng định Eutelsat có thể đạt số lượng trạm đầu cuối tương đương Starlink tại Ukraine chỉ trong vài tháng tới. Hiện tại, Eutelsat đã triển khai 2.000 trạm đầu cuối tại quốc gia này.
Hiện vẫn chưa rõ liệu hệ thống dự phòng thay thế Starlink sẽ là mạng lưới gồm nhiều nhà cung cấp hay chỉ do một đơn vị duy nhất đảm nhận. Dù theo hướng nào, bốn công ty vệ tinh châu Âu đang được coi là lựa chọn tốt nhất để giúp khu vực này giảm sự phụ thuộc vào công ty của Elon Musk và đưa hệ thống liên lạc vệ tinh về tay những đơn vị đáng tin cậy hơn.
Về chiến dịch lâu dài, châu Âu đang đặt cược vào IRIS², một hệ thống vệ tinh đa quỹ đạo dự kiến đi vào hoạt động vào năm 2030. Ngoài ra, còn có thông tin về "Project Bromo", một dự án liên doanh giữa Airbus, Leonardo và Thales Alenia Space, được cho là sẽ cạnh tranh với sự thống trị toàn cầu của Starlink.
Biên dịch: Hà Linh
