Nếu bạn dành thời gian lướt mạng xã hội gần đây, có lẽ bạn đã bắt gặp trào lưu dán miệng khi ngủ được nhiều người ca ngợi là mang lại lợi ích cho sức khỏe. Phương pháp này đơn giản là dùng băng keo để giữ miệng luôn khép lại khi ngủ, với suy nghĩ rằng nếu buộc cơ thể thở bằng mũi, bạn sẽ ngủ ngon hơn và tránh được những vấn đề liên quan đến thói quen ngủ thở bằng miệng.
Tuy nhiên, một tổng quan hệ thống mới được công bố trên tạp chí PLoS One cho thấy dán miệng không những không mang lại lợi ích sức khỏe rõ rệt, mà thậm chí còn có thể gây hậu quả nghiêm trọng như ngạt thở.
Dán miệng là gì và vì sao phổ biến?
Dán miệng thường liên quan đến việc dán một miếng băng y tế chuyên dụng hoặc băng dán có khả năng thấm khí lên môi nhằm thúc đẩy việc thở bằng mũi và ngăn chặn thở bằng miệng khi ngủ. Những người có thói quen thở bằng miệng khi ngủ thường gặp vấn đề với đường thở, chẳng hạn như:
Nếu bạn bị ngưng thở khi ngủ (OSA), khả năng cao là bạn sẽ thở bằng miệng. Tuy không có dữ liệu chính xác về mức độ phổ biến của việc dán miệng, nhưng nhiều chuyên gia cho biết bệnh nhân của họ bắt đầu quan tâm đến phương pháp này ngày càng nhiều, do nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của giấc ngủ.
Vì sao mọi người dán miệng?
Những người dán miệng thường mong muốn nhận được lợi ích từ việc thở bằng mũi như:
Dán miệng có thực sự cải thiện sức khỏe?
Trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã phân tích 86 tài liệu liên quan đến tác động của dán miệng lên những người bị ngạt mũi hoặc rối loạn hô hấp khi ngủ. Tuy nhiên, chỉ có 10 nghiên cứu đạt đủ chất lượng để phân tích sâu – và trong đó chỉ có một nghiên cứu là thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát (chuẩn vàng trong nghiên cứu y học).
Kết quả cho thấy: Tóm lại, không có bằng chứng khoa học rõ ràng ủng hộ việc dán miệng như một biện pháp cải thiện giấc ngủ hay điều trị OSA.
Nguy cơ khi dán miệng
Vấn đề lớn là nhiều người có khó khăn khi thở bằng mũi lại vẫn thử dán miệng. Việc bị thiếu oxy khi ngủ có thể khiến cơ thể hoảng loạn, kích hoạt tăng nhịp tim, tăng hormone căng thẳng và huyết áp. Tình trạng này nếu lặp lại mỗi đêm sẽ ảnh hưởng đến não, tim và các cơ quan khác.
Ngoài ra, dán miệng có thể không đảm bảo an toàn tuyệt đối – miếng băng có thể bung ra, rơi vào miệng và gây nghẹt thở.
Có nên dừng dán miệng nếu bạn thấy hiệu quả?
Các chuyên gia khuyên bạn nên dừng lại, ngay cả khi bạn cảm thấy dán miệng giúp ích, bởi nó có thể chỉ đang che giấu một vấn đề y tế nghiêm trọng hơn. Tốt hơn hết là hãy trao đổi với bác sĩ để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác.
Sau khi được chẩn đoán, bác sĩ có thể giúp bạn thiết lập kế hoạch điều trị phù hợp – từ sử dụng máy CPAP, dụng cụ nha khoa, thuốc điều trị dị ứng, đến việc luyện tập điều chỉnh thói quen thở bằng miệng.
Những cách khác để cải thiện tình trạng thở bằng miệng
Ngay cả khi bạn nghĩ rằng mình thở bằng miệng do nguyên nhân nhẹ như dị ứng, tốt nhất vẫn nên đến gặp bác sĩ. Một số biện pháp đơn giản có thể bao gồm:
Nếu nguyên nhân là do thói quen, các bài tập thở và chánh niệm có thể giúp cải thiện tình trạng.
Còn nếu bạn bị ngưng thở khi ngủ, các lựa chọn điều trị có thể bao gồm dùng máy CPAP, đeo khí cụ chỉnh hình hoặc phẫu thuật nếu cần thiết.
Dán miệng là một trào lưu chưa có cơ sở khoa học vững chắc và tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe. Thay vì tự ý thử nghiệm, bạn nên tìm đến chuyên gia để xác định nguyên nhân và điều trị đúng cách.
Alisa Hrustic là biên tập viên tại Health. Bài viết được đăng trên Health ngày 26/05/2025.
Health là một trang web cung cấp thông tin sức khỏe và lối sống lành mạnh, thuộc sở hữu của Dotdash Meredith – nhà xuất bản kỹ thuật số và in ấn lớn nhất tại Hoa Kỳ. Được thành lập vào năm 1981 dưới dạng tạp chí in, Health đã chuyển đổi hoàn toàn sang nền tảng kỹ thuật số từ năm 2022, phục vụ hơn 120 triệu độc giả mỗi năm
Biên dịch: Hà Linh
