Ngày 5/5, các bác sĩ phẫu thuật thần kinh tại Trung Tâm Y Tế Đại Học Maryland (Mỹ) đã thực hiện thành công một ca phẫu thuật hiếm có, loại bỏ một khối u cột sống qua hốc mắt của bệnh nhân 19 tuổi, Karla Flores. Đây là một tiến bộ đáng kể trong lĩnh vực y học, có thể mang lại hy vọng mới cho những bệnh nhân mắc các khối u sâu khó tiếp cận.
Bệnh nhân Karla Flores trước đó đã phải trải qua hai ca phẫu thuật căng thẳng để loại bỏ một khối u não hiếm gặp tên là chordoma. Tuy nhiên, trong quá trình hồi phục, các bác sĩ phát hiện thêm một khối u chordoma khác. Sau khi nghiên cứu kỹ lưỡng, bác sĩ Mohamed A. M. Labib, bác sĩ phẫu thuật thần kinh và trợ lý giáo sư tại Trường Y Đại học Maryland, đã cùng các đồng nghiệp quyết định thực hiện ca phẫu thuật sáng tạo, tiếp cận khối u qua ổ mắt trái của bệnh nhân.
Ca phẫu thuật này được gọi là "lỗ mũi thứ ba", một kỹ thuật đột phá chưa từng có trong y học. Để đảm bảo sự an toàn và hiệu quả của phương pháp này, các bác sĩ đã dành nhiều giờ luyện tập trên các mô hình đầu người đã qua đời, nhằm hoàn thiện kỹ thuật và giảm thiểu rủi ro.
Ca phẫu thuật kéo dài 19 giờ, trong đó các bác sĩ phẫu thuật phải làm việc với sự chính xác tuyệt đối. Họ bắt đầu từ ổ mắt, nơi họ phải di chuyển nhãn cầu và các mô xung quanh chỉ vài milimét để tiếp cận khối u. Sau đó, các bác sĩ sử dụng một chiếc khoan nhỏ để loại bỏ phần xương tại đáy ổ mắt và hàm trên để có thể đến gần khối u.
Điều đáng chú ý là khối u nằm gần tủy sống, nơi mà bất kỳ sai sót nhỏ nào cũng có thể gây tổn thương nghiêm trọng, thậm chí là liệt hoặc đột quỵ. Vì vậy, sự cẩn thận trong từng bước phẫu thuật là vô cùng quan trọng. Các bác sĩ đã sử dụng ba con đường phẫu thuật đồng thời – qua cả hai lỗ mũi và ổ mắt – để loại bỏ khối u từng mảnh một.
Sau ca phẫu thuật phức tạp, bác sĩ Kalpesh Vakharia, một bác sĩ phẫu thuật tái tạo khuôn mặt, đã tái tạo lại xương ổ mắt và khuôn mặt của bệnh nhân bằng các mảnh xương lấy từ hông, kết hợp với các tấm titan và vít để đảm bảo tính thẩm mỹ và chức năng của khuôn mặt. Mục tiêu là phục hồi hình dạng khuôn mặt sao cho không còn dấu vết của cuộc phẫu thuật.
Sau một quá trình hồi phục kéo dài sáu tuần, bệnh nhân Karla Flores tiếp tục điều trị với liệu pháp proton để tiêu diệt bất kỳ tế bào u nhỏ còn sót lại. Các kết quả quét gần đây cho thấy không có dấu hiệu của khối u tái phát.
Theo bác sĩ Labib, ca phẫu thuật này không chỉ mang lại hy vọng mới cho bệnh nhân mà còn mở ra một hướng đi mới trong điều trị các khối u ở đáy hộp sọ và cột sống. "Ca phẫu thuật này là một minh chứng cho việc đổi mới và không ngừng thử nghiệm trong y học. Việc đặt câu hỏi về các chuẩn mực và sáng tạo những phương pháp mới có thể là chìa khóa để cứu sống nhiều bệnh nhân trong tương lai," bác sĩ Labib cho biết.
Các bác sĩ tin rằng kỹ thuật này sẽ được áp dụng rộng rãi trong tương lai, giúp điều trị thành công các khối u phức tạp mà các phương pháp truyền thống không thể tiếp cận.
Georgina Jedikovska là cộng tác viên của Interesting Engineering (IE). Bài viết được đăng trên IE vào ngày 05/05/2025.
Interesting Engineering là trang tin tức công nghệ và khoa học, chuyên cập nhật những phát minh và tiến bộ kỹ thuật mới nhất trên thế giới. Ra mắt năm 2011, nền tảng này cung cấp nội dung hấp dẫn về AI, năng lượng tái tạo, hàng không vũ trụ và nhiều lĩnh vực đột phá khác.
Biên dịch: Thu Hoài
