Biểu hiện quen thuộc này có thể là dấu hiệu sớm của chứng mất trí nhớ

Jessica Sager 17:03 17/03/2025
Sự suy giảm nhận thức và tiến triển của bệnh Alzheimer thường diễn ra một cách tinh vi và dần dần, một số dấu hiệu sớm của chứng mất trí nhớ (Dementia) có thể không phải là những điều bạn thường liên tưởng đến với sức khỏe não bộ—ít nhất là không ngay lập tức.

Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra mối liên hệ giữa hai thay đổi thể chất có thể là dấu hiệu đầu tiên của chứng mất trí nhớ—và không nhất thiết chỉ đơn giản là dấu hiệu của tuổi tác.

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Monash ở Melbourne, Australia, đã phát hiện ra rằng hai thay đổi rất cụ thể trong khả năng thể chất có thể liên quan đến sự suy giảm nhận thức. Vậy chúng là gì và liệu bạn có nên lo ngại về điều này không?

Hai thay đổi thể chất có thể là dấu hiệu sớm của chứng mất trí nhớ

Theo nghiên cứu từ Đại học Monash, được công bố trên tạp chí Alzheimer's & Dementia, sự kết hợp giữa bước đi chậm và sức mạnh nắm tay yếu có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm về sự suy giảm nhận thức. Nghiên cứu này đã theo dõi 18.000 người trưởng thành khỏe mạnh từ 70 tuổi trở lên trong suốt 5 năm.

Kết quả nghiên cứu cho thấy sự kết hợp giữa tốc độ đi bộ chậm và sức mạnh nắm tay yếu có liên quan đến việc tăng 79% nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ và tăng 43% nguy cơ suy giảm nhận thức. Mức độ tăng nguy cơ cao nhất khi cả tốc độ đi bộ và sức mạnh nắm tay giảm đồng thời, cho thấy nguy cơ suy giảm nhận thức tăng 55% và nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ tăng đến 89%.

Nghiên cứu về tốc độ đi bộ và sức mạnh nắm tay có thể có ý nghĩa gì đối với bạn

Trước hết, cần làm rõ: Nếu bạn đi bộ chậm hơn so với trước đây do bị chấn thương, thì điều này có thể không liên quan đến chứng sa sút trí tuệ! Tương tự, nếu sức mạnh nắm tay của bạn giảm sút vì lý do chấn thương hoặc các tình trạng y tế khác, cũng không phải dấu hiệu của bệnh.

"Nếu bạn chỉ nhận thấy sự thay đổi về tốc độ đi bộ, lý do có thể không liên quan đến sa sút trí tuệ," Tiến sĩ Elizabeth Landsverk, bác sĩ lão khoa và chuyên gia về sa sút trí tuệ, cho biết. "Nó có thể do các loại thuốc hoặc sự kết hợp của các thuốc, hoặc là hậu quả của một đợt nhập viện kéo dài. Việc nằm viện từ 10 ngày trở lên có thể khiến bạn mất đến 50% khối lượng cơ bắp. Tốc độ đi bộ chậm cũng có thể do các tình trạng khác như viêm khớp, thay khớp, các vấn đề về thần kinh, hoặc thậm chí là bệnh Parkinson."

Nghiên cứu về tốc độ đi bộ và sức mạnh nắm tay tập trung vào những người trưởng thành khỏe mạnh, không có các vấn đề khác ảnh hưởng đến khả năng di chuyển hay nắm bắt của họ. Tuy nhiên, phát hiện này có thể giúp chẩn đoán sớm chứng sa sút trí tuệ và suy giảm nhận thức.

"Chức năng thể chất kém có thể là dấu hiệu cảnh báo cho nguy cơ suy giảm nhận thức và sa sút trí tuệ trong tương lai, vì vậy, hiểu được mối liên hệ này có thể giúp phát hiện sớm và triển khai các chiến lược phòng ngừa hiệu quả," Tiến sĩ Suzanne Orchard, Bsc., Ph.D., nghiên cứu viên cấp cao tại Trường Y tế Công cộng và Y học Phòng ngừa, Đại học Monash, cho biết. "Mặc dù hiện nay chưa có phương pháp chữa trị cho chứng sa sút trí tuệ, nếu phát hiện sớm, các phương pháp điều trị có thể được áp dụng để làm chậm tiến trình của bệnh và quản lý triệu chứng."

Tiến sĩ Orchard cũng cho rằng việc kiểm tra sức mạnh nắm tay và tốc độ đi bộ trong các cuộc khám sức khỏe định kỳ có thể giúp bác sĩ đánh giá rõ ràng và sớm hơn nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ và suy giảm nhận thức. Bởi vì kiến thức chính là sức mạnh, việc bạn và bác sĩ nhận diện sớm các dấu hiệu của chứng sa sút trí tuệ sẽ giúp bạn có thể hành động kịp thời để làm chậm sự tiến triển của bệnh và thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ sức khỏe bản thân và những người thân yêu.

Jessica Sager là biên tập viên tại Parade. Bài viết được đăng tải trên Parade ngày 16/03/2025.
Parade là một tạp chí Mỹ ra mắt lần đầu vào năm 1941, từng được phân phối rộng rãi trong hơn 700 tờ báo trên toàn quốc. Với số lượng phát hành đạt 32 triệu bản và lượng độc giả khoảng 54,1 triệu người, Parade đã trở thành một trong những tạp chí được đọc nhiều nhất tại Hoa Kỳ.

Biên dịch: Hà Linh