Một nghiên cứu mới đây đã tiết lộ thông tin gây bất ngờ, thách thức những quan niệm lâu nay về kim tự tháp Ai Cập. Báo cáo này được công bố trên tạp chí Journal of Anthropological Archaeology.
Trước đây, kim tự tháp vẫn được cho là nơi an nghỉ cuối cùng dành riêng cho những thành viên quyền lực nhất trong xã hội như các pharaoh và giới quý tộc. Thế nhưng, các nhà khảo cổ học người Hà Lan và Mỹ đã phát hiện những bộ xương bên trong các kim tự tháp mang dấu vết tổn thương cơ thể - dấu hiệu đặc trưng của những người từng lao động chân tay nặng nhọc suốt đời. Họ cho rằng đây có thể là hài cốt của những người lao động và thợ thủ công thuộc tầng lớp thấp trong xã hội, được chôn cất ngay bên cạnh các vị lãnh đạo quyền lực.
Trong nghiên cứu có đoạn viết: “Những lăng mộ kim tự tháp, từng được cho là nơi an nghỉ của tầng lớp tinh hoa, có thể cũng bao gồm cả những người lao động nặng nhọc thuộc địa vị thấp.” Phân tích của nhóm nghiên cứu trên nhiều khu nghĩa trang và loại mộ cho thấy “một bức tranh phức tạp về sự hòa trộn giữa những người có cuộc sống vận động nhiều và những người vận động ít hơn.”
Để đi đến kết luận này, các nhà khảo cổ đã phân tích cấu trúc xương, nhận thấy dấu tích mòn ở các điểm bám của cơ, dây chằng và gân - bằng chứng cho thấy những người đó từng lao động nặng. Điều khiến họ bất ngờ là việc tìm thấy các quý tộc được an táng bên cạnh những người từng làm việc vất vả suốt đời để phục vụ họ.
Nghiên cứu viết thêm: “Nếu những người lao động chăm chỉ này thực sự thuộc tầng lớp thấp, điều đó đi ngược lại câu chuyện truyền thống rằng chỉ tầng lớp tinh hoa mới được chôn trong các lăng mộ hoành tráng.” Tuy nhiên, nhóm tác giả khẳng định rằng không có nghĩa những người lao động đã thiết kế hay tài trợ cho các kim tự tháp. Thay vào đó, họ giải thích rằng những người giàu có và có địa vị cao, như quan chức tên Siamun, đã xây dựng kim tự tháp cho chính mình, người thân và những người hầu cận.
Các nhà nghiên cứu cũng cho biết cộng đồng nơi phát hiện những bộ xương, trước đây gọi là Tombos, có thể là một xã hội yên bình, nơi tư tưởng bình đẳng đã bắt đầu xuất hiện. Tuy chưa thể giải thích rõ vì sao những người lao động lại được chôn cất bên cạnh các pharaoh, nhưng họ cho rằng cuộc sống ở Tombos có lẽ cân bằng và gần gũi giữa các tầng lớp hơn nhiều so với những gì chúng ta từng nghĩ.
Declan Gallagher là một nhà báo của Men’s Journal (MJ), chuyên về các chủ đề văn hóa, xã hội, lịch sử, và khám phá những phát hiện khoa học mới. Bìa viết được đăng trên MJ vào ngày 21/03/2025.
Men’s Journal là tạp chí và nền tảng trực tuyến hàng đầu của Mỹ, chuyên cung cấp nội dung dành cho nam giới về sức khỏe, thể hình, thể thao, phiêu lưu, phong cách sống, du lịch và công nghệ. Ra đời năm 1992, Men’s Journal hướng đến việc truyền cảm hứng sống năng động, chinh phục thử thách và duy trì lối sống khỏe mạnh cho phái mạnh hiện đại.
Biên dịch: Thu Hoài
