Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment, phân của chim cánh cụt chứa hàm lượng cao ammonia – một loại khí khi bay lên bầu khí quyển sẽ tạo thành các đám mây. Những đám mây này giúp phản xạ ánh sáng mặt trời, từ đó làm giảm nhiệt độ và có tác dụng “cách nhiệt” cho môi trường xung quanh.
Các nhà khoa học tại Đại học Helsinki đã theo dõi dữ liệu từ một trạm nghiên cứu gần căn cứ Marambio, nơi có đàn chim cánh cụt Adélie khoảng 60.000 con sinh sống vào đầu năm 2023. Kết quả cho thấy khi gió thổi từ đàn chim về phía trạm nghiên cứu, nồng độ ammonia trong không khí tăng vọt lên gấp 1.000 lần so với bình thường. Đặc biệt, vào ngày 1/2/2023, lượng ammonia tại đây đạt mức cao kỷ lục, kéo theo sự tăng đột biến các hạt aerosol trong không khí và hình thành nên sương mù, mây dày đặc kéo dài khoảng 6 giờ.
Nghiên cứu cũng phát hiện khí ammonia phản ứng với lưu huỳnh trong khí quyển tạo thành các hạt aerosol, hấp thụ hơi nước để hình thành mây và sương mù. Các giọt mây được xác định chủ yếu chứa ammonium sulphate – chất được tạo ra từ ammonia có nguồn gốc từ phân chim.
Ngoài ra, các nhà khoa học nhận định những đàn chim cánh cụt ven biển Nam Cực, với lớp đất giàu phân và chất dinh dưỡng, tiếp tục phát thải ammonia ngay cả khi chim đã di cư, tạo nên nguồn cung ammonia bền vững, giúp duy trì lượng aerosol và mây phủ ở khu vực rộng lớn dọc theo bờ biển.
“Các hạt aerosol mới này có thể được gió vận chuyển xa vào sâu trong nội địa Nam Cực, góp phần ảnh hưởng đến mật độ aerosol trên phạm vi rộng hơn, nơi nguồn aerosol tự nhiên rất hạn chế,” nhóm nghiên cứu cho biết.
Nghiên cứu mở ra một góc nhìn mới về vai trò của các loài chim biển trong việc điều hòa khí hậu địa phương, đồng thời làm tăng thêm hy vọng vào các giải pháp tự nhiên giúp làm chậm quá trình biến đổi khí hậu toàn cầu.
Nghiên cứu về phân chim cánh cụt tại Nam Cực không chỉ giúp làm sáng tỏ cơ chế tự nhiên trong việc điều hòa khí hậu mà còn góp phần thúc đẩy các nghiên cứu về giải pháp khí hậu dựa trên thiên nhiên trong tương lai.
Joe Pinkstone là phóng viên khoa học tại The Telegraph. Bài viết được đăng trên The Telegraph vào ngày 22/05/2025.
The Telegraph là một trong những tờ báo uy tín và lâu đời của Vương quốc Anh, được thành lập từ năm 1855. Tờ báo này nổi tiếng với phong cách báo chí truyền thống, chuyên sâu và đa dạng về các lĩnh vực như chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa và thể thao.
Biên dịch: Thu Hoài
