Khi nói đến những người giàu nhất, châu Á thích đặt biệt danh, có Vua than (doanh nhân giàu nhất Indonesia, Tiến sĩ Low Tuck Kwong, PT Bayan Resources), Vua đường (Robert Kuok, người Malaysia 99 tuổi, nhà sáng lập Tập đoàn Kuok) và Ông trùm sơn – người Singapore Goh Cheng Liang, người đã tích lũy được phần lớn tài sản của mình từ việc nắm giữ cổ phần đa số tại Nippon Paint Holdings của Nhật Bản.
Tuy nhiên, không ai có được danh tiếng như Superman - hay còn gọi là Li-Ka-shing (Lý Gia Thành) - ông trùm kinh doanh, nhà đầu tư và nhà từ thiện người Hồng Kông đứng sau tập đoàn đa quốc gia CK Hutchison Holdings và là doanh nghiệp gia đình lớn nhất Hồng Kông.
Trong sự nghiệp kéo dài hơn nửa thế kỷ, ông Lý Gia Thành đã tích lũy được một trong những khối tài sản lớn nhất châu Á bằng cách sản xuất nhựa, xây dựng các tòa nhà chọc trời, bán xà phòng và sưởi ấm nhà ở.
Là người giàu nhất Hồng Kông và giàu thứ tư châu Á - với giá trị tài sản ròng là 39 tỷ đô la Mỹ, theo Forbes - Lý Gia Thành được xem là một trong những doanh nhân có ảnh hưởng nhất châu Á; được mệnh danh là Siêu nhân vì khả năng giao dịch khôn ngoan và đầu tư nhạy bén.
Mặc dù hiện đã nghỉ hưu với tư cách là Chủ tịch của CK Hutchison Holdings vào năm 2018, tỷ phú 96 tuổi này đã dành nhiều thập kỷ để xây dựng CK Hutchison thành một công ty đa quốc gia đa dạng với hơn 300.000 nhân viên hoạt động tại hơn 50 quốc gia và doanh thu hàng năm là 57,3 tỷ đô la Mỹ.
Hiện đang được con trai cả của ông là Victor Li Tzar-kuoi lãnh đạo, bản thân ông Lý vẫn là cố vấn cấp cao cho CK Hutchison và công ty chị em CK Asset Holdings.
Câu chuyện của Lý Gia Thành thực sự là một câu chuyện về sự giàu có từ nghèo khó.
Từ nghèo đói đến nhựa
Đến Hồng Kông vào năm 1940 với tư cách là một người tị nạn 12 tuổi từ Trung Quốc bị chiến tranh tàn phá, Lý Gia Thành buộc phải tìm việc làm trong nhà máy ở tuổi 14 sau khi cha qua đời - làm việc 16 giờ một ngày trong một công ty nhựa. Cuối cùng, Lý Gia Thành trở thành nhân viên bán hàng hàng đầu của nhà máy và được thăng chức làm quản lý nhà máy ở tuổi 18.
Có tham vọng và tinh thần kinh doanh, chàng trai trẻ ấy đã sớm tự mình khởi nghiệp, và vào năm 1950, ở tuổi 22, đã thành lập doanh nghiệp sản xuất nhựa của riêng mình, Cheung Kong Industries, mở nhà máy đầu tiên của mình với 6.500 đô la Mỹ tiền tiết kiệm và vay từ các thành viên gia đình. Trong số nhiều khách hàng của công ty, Hasbro đã ủy quyền cho nhà máy sản xuất búp bê GI Joe để xuất khẩu sang Hoa Kỳ.
Không chỉ giới hạn bản thân trong lĩnh vực nhựa, Lý Gia Thành đã lãnh đạo và phát triển công ty của mình thành một công ty đầu tư bất động sản hàng đầu tại Hồng Kông, được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Hồng Kông vào năm 1972.
Được biết đến là người đầu tư bất động sản thông minh, thường mua khi người khác bán – bao gồm cả việc mua bất động sản ở Hồng Kông trong thời kỳ cách mạng văn hóa năm 1967 – Lý Gia Thành được ví như Warren Buffett.
Sau khi củng cố tài sản của mình bằng một số khoản đầu tư bất động sản khôn ngoan tại địa phương, Lý Gia Thành bắt đầu đa dạng hóa và thực hiện các khoản đầu tư thông minh, chiến lược vào các lĩnh vực đang phát triển bao gồm cảng, năng lượng, bán lẻ, viễn thông và công nghệ sinh học.
Xây dựng một đế chế Hồng Kông
Lý Gia Thành đã thực hiện các vụ mua lại quan trọng, đầu tiên là tại Hutchison Whampoa vào năm 1979, trở thành người gốc Hoa đầu tiên sở hữu một trong những công ty do người Anh thành lập, thống trị nền kinh tế Hồng Kông kể từ khi thành lập vào năm 1941, và vào năm 1979 đã mua lại Hongkong Electric Holdings - trước khi bước vào thị trường viễn thông di động vào năm 1983.
Trong số nhiều thương vụ thông minh khác của ông, có việc bán đơn vị điện thoại di động Orange tại Anh cho Mannesmann AG của Đức vào năm 1999, việc tiếp quản nhà cung cấp điện Duet Group của Úc với giá 7,4 tỷ đô la Úc vào năm 2017, cùng với các khoản đầu tư lớn vào các công ty khởi nghiệp công nghệ bao gồm Facebook, Spotify và Siri.
Vào năm 2015, doanh nhân tỷ phú này đã tái cấu trúc các công ty nắm giữ chính của mình thành hai công ty - một công ty điều hành tài sản bất động sản của ông (CK Asset Holdings) và công ty còn lại (CK Hutchison Holding) nắm giữ phần còn lại, bao gồm CK Infrastructure Holdings và Power Assets Holdings.
Ngày nay, tập đoàn này điều hành nhiều doanh nghiệp đa dạng, bao gồm viễn thông, dịch vụ cảng, bán lẻ, năng lượng và cơ sở hạ tầng - và đã trở thành công ty hàng đầu thế giới về dịch vụ cảng, nắm giữ cổ phần tại 54 cảng ở 25 quốc gia và là công ty hàng đầu trong ngành viễn thông, hiện đang phục vụ 176 triệu khách hàng trên toàn thế giới.
Trong số các dịch vụ bán lẻ đẳng cấp thế giới, Watson Group là nhà bán lẻ sức khỏe và sắc đẹp hàng đầu thế giới với 16.300 cửa hàng tại 28 thị trường, không chỉ điều hành Watsons mà còn điều hành siêu thị ParknShop và các thương hiệu tại Châu Âu bao gồm Superdrug và Savers.
Trên thực tế, các công ty do Lý Gia Thành kiểm soát nằm trong số những nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Vương quốc Anh – bao gồm cả tập đoàn quán rượu và nhà máy bia lớn nhất Vương quốc Anh, Greene King, được CK Asset Holdings mua lại với giá 5,6 tỷ đô la Mỹ vào năm 2019.
Đóng góp cho xã hội
Ngoài tài năng trong kinh doanh, ông Lý còn nổi tiếng khắp Hồng Kông và Châu Á vì sự hào phóng của mình.
Đặc biệt trong đam mê giáo dục, ông đã thành lập Quỹ Lý Gia Thành vào năm 1980, với mục đích nuôi dưỡng văn hóa cống hiến, hỗ trợ cải cách giáo dục và thúc đẩy nghiên cứu y khoa.
Năm sau đó, ông thành lập trường đại học công lập tư nhân duy nhất của Trung Quốc, Đại học Sán Đầu, và thông qua hai trường, ông đã quyên góp phần lớn tài sản của mình cho tổ chức từ thiện - hơn 3,8 tỷ đô la Mỹ, trong đó hơn 80% tập trung vào Trung Quốc đại lục.
Khi nghỉ hưu vào năm 2018, ông Lý cho biết việc thành lập Cheung Kong và "phục vụ xã hội" là "vinh dự lớn nhất" của ông.
Biên dịch: Như Ý
