Mới đây, một nghiên cứu đã lý giải nguyên nhân tại sao điều này lại xảy ra.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người thức khuya có xu hướng ít chú ý đến khoảnh khắc hiện tại, tức là họ ít gắn kết với những gì đang xảy ra xung quanh, điều này góp phần vào nguy cơ trầm cảm của họ.
Bên cạnh đó, chất lượng giấc ngủ kém và việc tiêu thụ rượu bia nhiều cũng là những yếu tố có thể giải thích tại sao những người này dễ mắc phải trầm cảm, theo báo cáo đăng trên tạp chí PLOS One.
"Điều quan trọng là chúng tôi đã xem xét các khía cạnh khác nhau của sự chú ý như những yếu tố ảnh hưởng," nhóm nghiên cứu, dẫn đầu bởi Simon Evans, giảng viên về thần kinh học tại Đại học Surrey, Vương quốc Anh, kết luận.
“Kết quả cho thấy vai trò bảo vệ đặc biệt của khía cạnh 'hành động với sự nhận thức,' tức là việc tham gia hoàn toàn vào khoảnh khắc hiện tại và thực hiện các hành động với sự chú ý có chủ đích, thay vì làm việc một cách tự động,” các nhà nghiên cứu viết.
Để thực hiện nghiên cứu, các nhà khoa học đã khảo sát gần 550 sinh viên đại học thông qua một bảng câu hỏi trực tuyến. Các sinh viên cung cấp thông tin về thói quen ngủ, mức độ chú ý, việc sử dụng rượu bia và các triệu chứng trầm cảm cũng như lo âu của họ.
Kết quả cho thấy những người thức khuya có xu hướng báo cáo các triệu chứng trầm cảm nhiều hơn so với những người ngủ đúng giờ. Những người này cũng có chất lượng giấc ngủ kém hơn và tiêu thụ nhiều rượu bia hơn, điều này tương thích với các nghiên cứu trước đây chỉ ra mối liên hệ giữa giấc ngủ kém và rượu bia với trầm cảm.
Tuy nhiên, nghiên cứu này cũng làm rõ vai trò của sự chú ý trong việc giảm nguy cơ trầm cảm ở những người thức khuya, và cho thấy sự thiếu chú ý là một yếu tố quan trọng.
“Những người có xu hướng thức dậy sớm thường có mức độ 'hành động với sự nhận thức' cao hơn nhờ thói quen ngủ tốt, giúp họ giảm mệt mỏi, thiếu tập trung và sự lang thang trong suy nghĩ vào ban ngày,” nhóm nghiên cứu cho biết.
“Ngược lại, những người thức khuya thường có giấc ngủ kém, khiến họ dễ cảm thấy buồn ngủ vào ban ngày và vì vậy thiếu chú ý vào khoảnh khắc hiện tại.”
Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng những người thức khuya có thể giảm nguy cơ trầm cảm bằng cách thực hành sự chú ý, giảm tiêu thụ rượu bia và cải thiện thói quen ngủ của mình.
“Với sự phát triển mạnh mẽ của các phương pháp huấn luyện sự chú ý nhằm cải thiện sức khỏe tâm thần, kết quả này cho thấy việc tập trung vào khía cạnh 'hành động với sự nhận thức' nên được ưu tiên trong việc thiết kế các chương trình can thiệp về sự chú ý,” nhóm nghiên cứu kết luận.
Dennis Thompson là biên tập viên tại MedicineNet. Bài viết được đăng trên MedicineNet ngày 21/03/2025.
MedicineNet là một trang web cung cấp thông tin y tế và sức khỏe, bao gồm từ điển y khoa và các thông tin về bệnh tật, tình trạng sức khỏe, thuốc men và các vấn đề sức khỏe chung.
Biên dịch: Hà Linh
