Tài sản của các tỷ phú đã tăng nhanh gấp ba lần vào năm 2024 so với năm 2023, trong khi có thể mất hơn một thế kỷ để chấm dứt đói nghèo ở mức hiện tại.
Người dân ở Hoa Kỳ và trên khắp thế giới đang phải vật lộn để chi trả chi phí cao cho thực phẩm, xăng dầu và các nhu yếu phẩm khác, nhưng vào năm 2024, tổng tài sản của các tỷ phú đã tăng thêm 2 nghìn tỷ đô la, với 204 tỷ phú mới được tạo ra.
Báo cáo mới của chúng tôi, "Takers not Makers", đi sâu vào sự gia tăng đáng lo ngại về tài sản của các tỷ phú và cách thức sự gia tăng này đang đẩy nhiều người hơn vào cảnh nghèo đói.
Tóm lại, các tỷ phú không tốt cho nền kinh tế. Tệ đến mức nào? Hãy xem 5 lý do hàng đầu sau đây:
Hầu hết tài sản của các tỷ phú là do họ kiếm được chứ không phải do họ tự kiếm được
Khoảng 60 phần trăm tài sản của các tỷ phú đến từ một trong ba nguồn sau: thừa kế, chủ nghĩa thân hữu và tham nhũng, hoặc quyền lực độc quyền. Hàng nghìn tỷ đô la đang được tặng dưới dạng thừa kế nói riêng, tạo ra một chế độ đầu sỏ quý tộc mới có quyền lực to lớn trong nền chính trị và nền kinh tế của chúng ta.
Thế giới bất bình đẳng sâu sắc của chúng ta có lịch sử lâu dài về sự thống trị của thực dân, phần lớn mang lại lợi ích cho những người giàu nhất. Những người nghèo nhất, những người bị phân biệt chủng tộc, cũng như phụ nữ và các nhóm thiểu số đã và đang bị bóc lột một cách có hệ thống với chi phí khổng lồ về con người.
Quyền lực độc quyền đang làm gia tăng sự giàu có và bất bình đẳng trên toàn thế giới
Chúng ta gọi họ là những người độc quyền - những tỷ phú lãnh đạo các tập đoàn kiểm soát phần lớn thị trường, đặt ra các quy tắc và điều khoản trao đổi với các công ty và người lao động khác, và đặt giá cao hơn mà không mất đi hoạt động kinh doanh.
Khi các công ty độc quyền siết chặt quyền kiểm soát đối với các ngành công nghiệp, các tỷ phú đã ghi nhận sự giàu có của mình tăng vọt lên mức chưa từng có. Chúng tôi tính toán rằng 18% tài sản của các tỷ phú trên thế giới là từ quyền lực độc quyền.
Bạn không cần phải tìm kiếm đâu xa để tìm ra những tỷ phú đã tích lũy được khối tài sản khổng lồ từ các tập đoàn quyền lực:
Ví dụ:
+ Jeff Bezos đã xây dựng nên đế chế Amazon. Amazon chiếm 80% hoặc hơn các giao dịch mua hàng trực tuyến ở Đức, Pháp, Anh và Tây Ban Nha.
+ Aliko Dangote là người giàu nhất Châu Phi và nắm giữ "gần như độc quyền" xi măng ở Nigeria và quyền lực thị trường trên khắp lục địa Châu Phi.
Việc chuyển nhượng tài sản thừa kế không bị đánh thuế, khiến chính phủ mất đi nguồn lực quan trọng để tài trợ cho trường học, chăm sóc sức khỏe và nhà ở
Vào năm 2023, lần đầu tiên, nhiều tỷ phú mới trở nên giàu có nhờ thừa kế hơn là nhờ kinh doanh. Tất cả các tỷ phú trên thế giới dưới 30 tuổi đều được thừa kế tài sản. Trong ba thập kỷ tới, hơn 1.000 tỷ phú ngày nay sẽ chuyển hơn 5,2 nghìn tỷ đô la cho những người thừa kế của họ. Oxfam tính toán rằng 36 phần trăm tài sản của các tỷ phú có được là từ thừa kế.
Tệ hơn nữa, khoản chuyển nhượng này sẽ phần lớn không bị đánh thuế. Phân tích của Oxfam cho thấy hai phần ba các quốc gia không đánh thuế thừa kế cho con cháu trực tiếp. Một nửa số tỷ phú trên thế giới sống ở các quốc gia không đánh thuế thừa kế đối với số tiền họ sẽ để lại cho con cái khi họ qua đời.
Tại Hoa Kỳ, chúng ta đang chứng kiến lễ nhậm chức của một vị tổng thống xuất thân từ giới tỷ phú và đại diện cho lợi ích của các tỷ phú
Chúng ta đang thấy sức mạnh toàn cầu của giới tỷ phú này thể hiện rõ qua việc tỷ phú Donald Trump nhậm chức Tổng thống, với sự hậu thuẫn của người giàu nhất thế giới, Elon Musk. Trump muốn sử dụng quyền lực của mình đối với nền kinh tế lớn nhất thế giới để cắt giảm thuế cho giới siêu giàu và các tập đoàn khổng lồ, gây tổn hại đến lợi ích của những người còn lại.
Những tỷ phú đang thải ra lượng carbon vào bầu khí quyển nhiều hơn một triệu lần so với người bình thường
Mọi người trên toàn cầu đang phải đối mặt với các tình trạng biến đổi khí hậu nguy hiểm, chẳng hạn như bão lớn, lũ quét và cháy rừng vì các tỷ phú đang khiến biến đổi khí hậu trở nên tồi tệ hơn nhanh chóng. Trên thực tế, 125 tỷ phú giàu nhất thế giới đầu tư rất nhiều tiền vào các ngành công nghiệp gây ô nhiễm đến mức họ phải chịu trách nhiệm thải ra trung bình 3 triệu tấn carbon mỗi năm. Họ càng đầu tư nhiều vào nhiên liệu hóa thạch, họ càng bảo vệ việc sử dụng chúng, bất kể phần còn lại của thế giới phải chịu đựng bao nhiêu để ứng phó.
Mức độ bất bình đẳng toàn cầu ngày càng gia tăng là không thể chấp nhận được: rõ ràng, đã đến lúc cần có nhiều chính sách chống lại tỷ phú hơn. Oxfam đang yêu cầu tăng thuế trên diện rộng đối với những người siêu giàu và chúng tôi kêu gọi các chính phủ trên thế giới đánh thuế những triệu phú và tỷ phú.
Biên dịch: Như Ý
