Công ty con này, Starbucks Coffee Trading Company (SCTC), có trụ sở tại bang Vaud, Thụy Sĩ. Về mặt lý thuyết, SCTC chịu trách nhiệm mua cà phê chưa rang từ các nước như Colombia và Rwanda, đồng thời giám sát chương trình "Coffee and Farmer Equity Practices" (Thực hành Công bằng cho Cà phê và Nông dân) của Starbucks.
Tuy nhiên, báo cáo từ Trung tâm Nghiên cứu và Trách nhiệm Thuế doanh nghiệp Quốc tế (CICTAR) công bố hôm thứ Bảy cho thấy, có bằng chứng cho thấy từ năm 2015, SCTC đã giúp Starbucks chuyển khoảng 1,3 tỷ USD lợi nhuận ra khỏi các quốc gia có mức thuế suất cao hơn.
Báo cáo không cáo buộc Starbucks vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, theo Jason Ward, nhà phân tích chính tại CICTAR (một tổ chức được tài trợ bởi các công đoàn, quỹ tín thác và quỹ từ thiện), việc Starbucks sử dụng các "lỗ hổng" thuế mâu thuẫn với hình ảnh trách nhiệm xã hội mà hãng này luôn xây dựng.
"Điểm khác biệt của Starbucks là họ rất chú trọng vào hình ảnh trách nhiệm xã hội của mình," Ward nói với Business Insider.
Báo cáo giải thích, Starbucks bị cho là đã sử dụng SCTC để ghi nhận chi phí hạt cà phê chưa rang, mặc dù những hạt cà phê này dường như không hề được vận chuyển qua Thụy Sĩ.
"SCTC sau đó bán lại chính xác cùng loại hạt cà phê xanh đó với giá cao hơn cho các đơn vị khác trong tập đoàn Starbucks," báo cáo nêu. Mức chênh lệch giá này vào khoảng 3% từ năm 2005 đến 2010, sau đó tăng vọt lên 18% từ năm 2011 đến 2014. CICTAR cho biết họ không tìm thấy "bất kỳ thay đổi đáng kể nào trong hoạt động kinh doanh hoặc chi phí cơ bản" để giải thích cho mức tăng lợi nhuận này.
"Không có dấu hiệu nào cho thấy họ rang cà phê, nghiên cứu các loại hạt khác nhau, hay làm bất cứ điều gì tương tự ở đó," Ward nhận xét.
Lợi nhuận từ việc tăng giá này được đánh thuế ở Thụy Sĩ với "mức thuế suất thấp hơn đáng kể" so với ở Hoa Kỳ hoặc các quốc gia khác, theo báo cáo.
Mặc dù mức thuế chính xác mà Starbucks trả ở Thụy Sĩ không được công khai, một phân tích dữ liệu IRS của Viện Thuế và Chính sách Kinh tế (ITEP) cho thấy các công ty Hoa Kỳ đã trả mức thuế trung bình chỉ 3,9% tại quốc gia này. Trong khi đó, mức thuế doanh nghiệp của Hoa Kỳ là 21%.
Báo cáo cũng chỉ ra rằng, từ năm 2015 đến năm 2021, SCTC đã trả từ 125 triệu đến 150 triệu USD tiền cổ tức hàng năm cho một công ty con khác của Starbucks tại Hà Lan (Starbucks Coffee EMEA B.V.). Các khoản thanh toán này dường như không bị đánh thuế khi rời khỏi Thụy Sĩ hoặc khi đến Hà Lan.
Báo cáo đã dựa trên hồ sơ tài chính của các công ty con của Starbucks trên khắp châu Âu để theo dõi dòng lợi nhuận được ghi nhận tại SCTC.
Trong phần phản hồi được CICTAR đưa vào trang 4 của báo cáo, một phát ngôn viên của Starbucks khẳng định các tuyên bố trong báo cáo "không phản ánh chính xác mô hình kinh doanh của chúng tôi và cách các bộ phận khác nhau trong doanh nghiệp đóng góp vào thành công của công ty".
"Starbucks nộp mức thuế phù hợp và đúng hạn tại mọi khu vực pháp lý mà công ty hoạt động và chủ động làm việc với các cơ quan thuế để thông báo cho họ về mô hình kinh doanh và các tác động liên quan đến thuế," người phát ngôn cho biết.
Người phát ngôn của Starbucks nói với BI rằng công ty "tuân thủ đầy đủ luật thuế trên toàn thế giới" và có mức thuế suất toàn cầu hiệu quả khoảng 24% vào năm ngoái. SCTC chịu trách nhiệm cung cấp "cà phê chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu toàn cầu" và bao gồm các trung tâm hỗ trợ nông dân tại các vùng trồng cà phê trên thế giới.
"Thụy Sĩ đã là trung tâm giao dịch cà phê toàn cầu trong nhiều thập kỷ và SCTC được đặt tại đó để giúp chúng tôi tiếp cận những tài năng giao dịch cà phê giỏi nhất thế giới," người phát ngôn giải thích.
Starbucks không phải là công ty duy nhất tìm cách giảm thiểu nghĩa vụ thuế bằng cách chuyển lợi nhuận ra nước ngoài. Một báo cáo năm 2021 của CICTAR đã từng xem xét việc Uber sử dụng các công ty vỏ bọc ở Hà Lan để giảm hóa đơn thuế.
Các tập đoàn lớn và cá nhân giàu có thường lưu trữ tiền ở các "thiên đường thuế" như Quần đảo Cayman, nơi có mức thuế thấp hơn đáng kể, hoặc thậm chí không đánh thuế, so với quốc gia của họ.
Matthew Gardner, thành viên cấp cao tại ITEP, cho biết những phát hiện của CICTAR về Starbucks không có gì đáng ngạc nhiên.
"Đây là điều mà mọi công ty, mọi ngành, các công ty trong mọi ngành có nhiều tài sản vô hình đang làm," ông nói với BI.
Ông cho biết thêm, việc các công ty chuyển lợi nhuận đến các thiên đường thuế, và phản ứng của chính phủ Hoa Kỳ đối với chiến lược này, đã diễn ra trong nhiều thập kỷ.
Ví dụ, kỳ nghỉ thuế năm 2004 đã cho phép các tập đoàn chuyển lợi nhuận từ nước ngoài về Hoa Kỳ với mức thuế suất giảm đáng kể. Đạo luật Cắt giảm Thuế và Việc làm năm 2017, được thông qua dưới thời Tổng thống Donald Trump, cũng có các điều khoản nhằm đưa lợi nhuận của các công ty trở lại Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, Gardner cho biết, nhiều công ty vẫn tiếp tục sử dụng các thiên đường thuế ở nước ngoài. Một phân tích của ITEP về dữ liệu IRS từ năm 2020 cho thấy các công ty do người Mỹ sở hữu đã báo cáo lợi nhuận 390 tỷ USD tại 15 thiên đường thuế, bao gồm Quần đảo Cayman, Ireland và Thụy Sĩ.
Gardner nhấn mạnh rằng việc các công ty lớn trốn thuế sẽ làm tăng gánh nặng thuế cho những người nộp thuế khác, bao gồm cá nhân và doanh nghiệp nhỏ. Nó cũng có thể dẫn đến việc chính phủ cắt giảm chi tiêu và các chương trình thiết yếu.
"Bất kỳ cách nào để bù đắp cho khoản thất thu từ lợi nhuận ở nước ngoài đều gây tổn hại cho tất cả chúng ta," ông kết luận.
Alex Bitter là một phóng viên kỳ cựu của Business Insider (BI). Bài viết được đăng tải trên BI vào ngày 8/3/2025.
Business Insider là một trang tin tức trực tuyến của Mỹ, chuyên về kinh doanh, tài chính, công nghệ và một số lĩnh vực khác. Thành lập năm 2007, Business Insider nhanh chóng nổi lên như một nguồn tin tức quan trọng, đặc biệt trong giới doanh nghiệp và những người quan tâm đến kinh tế.
Biên dịch: Như Ý
