Mới đây, Tập đoàn Viễn thông Nippon (NTT) của Nhật Bản đã phát triển thành công hệ thống đầu tiên trên thế giới sử dụng drone để kích hoạt và dẫn hướng tia sét. Đây được xem là một bước đột phá mang tính cách mạng trong lĩnh vực công nghệ an toàn sét, đặc biệt khi hệ thống này đã chứng minh được khả năng chủ động tạo ra và điều khiển đường đi của tia sét thông qua việc tác động vào trường điện.
Điểm mấu chốt của công nghệ này nằm ở những chiếc drone được thiết kế đặc biệt, trang bị lồng bảo vệ tiên tiến có khả năng chống chịu trực tiếp từ các cú sét. Nhờ vậy, chúng có thể hoạt động an toàn trong môi trường giông bão. Công nghệ này hứa hẹn mang lại những ứng dụng to lớn trong việc giảm thiểu thiệt hại do sét gây ra, đồng thời nâng cao đáng kể an toàn công cộng.
Ứng dụng công nghệ mới để giảm thiểu thiệt hại do sét
Theo các nghiên cứu, thiệt hại do sét gây ra cho Nhật Bản hàng năm ước tính từ 702 triệu đến 1,4 tỷ USD (tương đương 100 đến 200 tỷ yen). Mặc dù các biện pháp bảo vệ truyền thống như cột thu lôi đã được triển khai cho các công trình trọng yếu, nguy cơ từ sét vẫn luôn hiện hữu. Đáng chú ý, các biện pháp hiện tại tỏ ra bất lực ở những khu vực khó tiếp cận như các trang trại điện gió ngoài khơi hoặc các không gian tổ chức sự kiện ngoài trời.
Để giải quyết thách thức này, NTT đã tiên phong phát triển công nghệ kích hoạt tia sét bằng drone. Đây là một giải pháp đầy tiềm năng, cho phép giám sát chặt chẽ các đám mây giông, chủ động tạo ra và dẫn hướng tia sét đến các khu vực an toàn, tránh xa các công trình quan trọng.
Với sự hợp tác của Fujitsu, NTT đã tiến hành thử nghiệm thực tế và thu được những kết quả đầy hứa hẹn. Thí nghiệm tập trung vào hai yếu tố then chốt: khả năng cảm ứng sét bằng cách sử dụng dao động điện trường để thu hút sét về phía drone, và một lồng bảo vệ chống sét đặc biệt, được thiết kế để bảo vệ drone khỏi hư hại ngay cả khi bị sét đánh trực tiếp.
Thử nghiệm thành công trong điều kiện tự nhiên
Một cột mốc quan trọng được ghi nhận vào tháng 12 năm 2024 tại vùng đồi núi thuộc thành phố Hamada, tỉnh Shimane, Nhật Bản. Các nhà nghiên cứu đã triển khai một drone đặc biệt, được bảo vệ bởi lồng chống sét, để kích hoạt tia sét trong điều kiện mây giông tự nhiên. Drone được điều khiển bay lên độ cao 300 mét. Khi cường độ điện trường đạt đến ngưỡng cao do sự hình thành của mây giông, một tia sét đã được tạo ra thành công khi công tắc mặt đất được kích hoạt.
Đây là lần đầu tiên trên thế giới, một drone được chứng minh khả năng chủ động tạo ra tia sét trong môi trường tự nhiên. Một thành tựu đáng chú ý khác của thử nghiệm là sự hiệu quả của lồng bảo vệ chống sét, giúp drone duy trì trạng thái hoạt động ổn định và không bị hư hại dù bị sét đánh trực tiếp.
Đột phá trong công nghệ an toàn sét
Sự phát triển của công nghệ này không chỉ mở ra một phương pháp bảo vệ hiệu quả cho các cơ sở hạ tầng quan trọng mà còn mang đến những tiến bộ vượt bậc trong việc nghiên cứu về tia sét. NTT kỳ vọng rằng những kết quả thu được sẽ đóng góp đáng kể vào các nghiên cứu khoa học về quá trình hình thành tia sét, từ đó giúp giảm thiểu những thiệt hại do sét gây ra cho các thành phố và cộng đồng trong tương lai.
Với công nghệ tiên tiến này, Nhật Bản đang tiến gần hơn đến mục tiêu bảo vệ hiệu quả các khu vực đô thị và các công trình trọng yếu khỏi những nguy cơ tiềm ẩn từ sét, hứa hẹn một tương lai an toàn hơn cho cả cộng đồng và nền kinh tế.
