Động cơ tên lửa aerospike là một huyền thoại trong ngành công nghiệp vũ trụ. Được thiết kế từ những năm 1960, với vòi phun nhọn đặc biệt, động cơ này hứa hẹn mang lại hiệu suất tối ưu, khả năng tái sử dụng và hiệu suất vượt trội ở mọi độ cao. Tuy nhiên, do sự phức tạp của nó và sự đóng cửa của nhiều chương trình vũ trụ lớn vào cuối thế kỷ 20, công nghệ này chưa thể áp dụng rộng rãi.
Ngày nay, các công ty khởi nghiệp đang tái sinh những thiết kế cũ và ứng dụng công nghệ mới để đưa động cơ aerospike vào vũ trụ hiện đại. Một trong những công ty đi đầu trong lĩnh vực này là Pangea Aerospace, đến từ Tây Ban Nha.
Được thành lập vào năm 2018, Pangea đã hoạt động khá âm thầm trong suốt bảy năm qua. Tuy nhiên, công ty đã chính thức công bố vòng gọi vốn Series A trị giá 23 triệu Euro, để thúc đẩy việc phát triển động cơ tên lửa aerospike in 3D của mình.
Một trong những nhà đầu tư nổi bật là André-Hubert Roussel, cựu CEO của ArianeGroup, người đã giám sát sự phát triển của tên lửa nặng duy nhất của châu Âu đang hoạt động, Ariane 6. Roussel gia nhập ban giám đốc của Pangea vào năm ngoái và cho biết: "Có một nhân vật như vậy đầu tư và tư vấn cho chúng tôi trong giai đoạn tăng trưởng tiếp theo là vô giá."
Liệu có một cuộc cách mạng động cơ tên lửa aerospike?
Vào năm 2021, Pangea đã thành công trong việc thực hiện thử nghiệm đốt nóng Demo-P1, động cơ aerospike methalox đầu tiên trên thế giới.
“Chúng tôi đã âm thầm đạt được những bước đột phá trong kỹ thuật làm mát, sản xuất bổ sung và khoa học vật liệu, và giờ đây chúng tôi đang thu được kết quả,” Llairó, Giám đốc Thương mại và đồng sáng lập của Pangea, cho biết. "Chúng tôi tự tin rằng mình có thể sản xuất động cơ aerospike với chi phí thấp."
Pangea, với trụ sở tại Barcelona, Tây Ban Nha và Toulouse, Pháp, hiện đang tập trung vào ARCOS – động cơ aerospike sẵn sàng bay đầu tiên trên thế giới. ARCOS được thiết kế để tái sử dụng lên đến 10 lần và cung cấp sức mạnh cho cả tầng đẩy và tầng trên của tên lửa. Cũng giống như Demo-P1, ARCOS sẽ được in 3D.
Pangea, hợp tác với Aenium Engineering, đã phát triển một vật liệu hợp kim đồng đặc biệt có thể chịu được nhiệt độ và tải trọng cực cao trong quá trình phóng và bay của tên lửa. Nhóm nghiên cứu cũng đã phát triển một phương pháp nhanh chóng để phủ vật liệu này thành lớp bằng máy in 3D.
"Kết quả là một buồng đốt rất mạnh, có chi phí thấp và có thể chịu được nhiệt độ và áp suất cao," Llairó nói. "Với công nghệ này, chúng tôi đã có thể sản xuất những thứ mà trước đây là không thể."
Động cơ aerospike của Pangea hiệu quả hơn 30% so với động cơ chuông truyền thống, mang lại hiệu suất tổng thể cao hơn 15% và khả năng tải trọng lên đến 30% nhiều hơn vào quỹ đạo, công ty cho biết trong một tuyên bố.
Cơn sốt vũ trụ mới
Pangea đặt mục tiêu xây dựng các hệ thống đẩy tên lửa cho tất cả các kích cỡ tên lửa, từ tên lửa nhỏ đến tên lửa nặng. Năm ngoái, Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) đã ký hợp đồng với Pangea để thiết kế một động cơ tên lửa có lực đẩy rất cao, có thể cung cấp sức mạnh cho các tên lửa nặng và siêu nặng của châu Âu trong tương lai.
Tuy nhiên, Pangea chủ yếu nhắm đến các công ty vũ trụ tư nhân đang nổi lên. Công ty này khẳng định họ muốn trở thành Rolls-Royce của ngành tên lửa — nhà cung cấp động cơ hàng đầu trong lĩnh vực này.
Pangea hiện đang thử nghiệm công nghệ của mình với ba công ty vũ trụ tư nhân, trong đó có hai công ty châu Âu và một công ty Mỹ. Các công ty khởi nghiệp tên lửa đáng chú ý nhất của châu Âu hiện nay bao gồm Isar Aerospace và Rocket Factory Augsburg (RFA) của Đức, cùng với PLD Space của Tây Ban Nha. Tất cả ba công ty này đều dự định thực hiện các chuyến bay thử nghiệm đầu tiên trong năm nay, mặc dù Isar có vẻ sẽ là công ty đầu tiên.
Những công ty này đang chuẩn bị khai thác nền kinh tế vũ trụ toàn cầu đang phát triển mạnh mẽ, dự báo sẽ đạt giá trị 1,8 nghìn tỷ USD vào năm 2035. Đối với Pangea, điều này có nghĩa là cơ hội có thêm nhiều khách hàng.
Llairó cũng tin rằng công nghệ vũ trụ mang lại một đòn bẩy chiến lược quan trọng cho châu Âu, giúp tăng cường khả năng phòng thủ và chủ quyền công nghệ trong bối cảnh quan hệ với Mỹ lạnh nhạt và mối đe dọa từ Nga.
“Vũ trụ rất quan trọng đối với quốc phòng và sự tự chủ của chúng ta ở châu Âu,” ông nói. “Chúng ta có cơ hội xây dựng một nền kinh tế vũ trụ mạnh mẽ ngay tại đây và trở thành những người dẫn đầu trong một số lĩnh vực, như hệ thống đẩy. Tuy nhiên, cơ hội này sẽ bị bỏ lỡ trừ khi các chính phủ đầu tư nhiều hơn vào các công ty vũ trụ khởi nghiệp và dám mạo hiểm như họ đã làm ở Mỹ.”
Siôn Geschwindt là biên tập viên tại The Next Web. Bài viết được đăng trên The Next Web ngày 18/03/2025.
The Next Web (TNW) là một trang web và chuỗi hội nghị thường niên tập trung vào công nghệ mới và các công ty khởi nghiệp tại châu Âu.
Biên dịch: Hà Linh
